Bewustzijn 2

Triple loop reflectie (model van Lingsma en Scholten)

Triple loop leren is een reflectief leerproces dat bestaat uit drie stappen, die eenvoudig kunnen worden beschreven aan de hand van drie vragen.


De eerste stap bestaat in het stellen van de vraag: “Doe ik het goed?”, bijvoorbeeld: pas ik de regels op de juiste wijze toe? Kan ik de juiste attitudes en vaardigheden aan de dag leggen?


De tweede stap bestaat in het stellen van de vraag: “Doe ik het goede?”. Deze vraag gaat een stap verder waarbij je je niet enkel afvraagt doe ik het goed maar ook of jouw handelen is wat er van jou verwacht wordt? Wat is het effect van jouw handelen op de ander, jezelf en de omgeving? En is jouw handelen hetgeen nodig is?


De derde stap bestaat in het stellen van de vraag: “Doe ik het om de goede reden(en)?”. Deze vraag polst naar je beweegredenen om zo te handelen. Dit vraagt een kritische houding ten aanzien van motieven, zingeving maar ook breder systeem. 

Triple loop leren zet je aan tot reflectie, kritisch denken, gedragsverandering, creatie en innovatie. 



Bron: De reflectieve professional, Marie-José Geenen, Coutinho, 2014.

Johari-venster

Het Johari-venster werd in 1955 ontwikkeld door Joseph Luft en Harry Ingham. Het model wordt gebruikt om zelfbewustzijn bij individuen en groepen te vergroten.


Het Johari-venster bestaat uit vier kwadranten: 

  • De open ruimte: in dit kwadrant bevindt zich datgene wat over jou bekend is bij jezelf én bij anderen. Dit kwadrant vult zich aan de hand van hoe je je gedraagt binnen een groep, wat je zegt, en hoe je dingen zegt. Dit kwadrant is bekend bij zowel jezelf als anderen, waardoor hierbinnen open kan worden van gedachten gewisseld. 
  • De blinde vlek: in dit kwadrant bevinden zich de dingen waarvan je jezelf niet bewust bent, maar die anderen wel zien. Omdat je een blinde vlek niet zelf kunt onthullen, heb je hiervoor feedback van anderen nodig. Dit vraagt om een houding waarin je je kwetsbaar opstelt en openstaat voor (soms lastige) feedback. 
  • Het verborgen gebied: dit is de privéruimte van een individu. In dit kwadrant bevinden zich bepaalde karaktertrekken, gedachten of gevoelens waarvan je jezelf bewust bent, maar die je voor anderen verbergt. Door openheid te geven over dit gebied kan de open ruimte vergroot worden. 
  • Onbekend gebied: dit terrein is onbekend voor jezelf, maar ook voor anderen. Hoe kom je er dan toch achter wat zich hier bevindt? Dit kun je doen door in een nieuwe omgeving en met nieuwe mensen te experimenteren met nieuwe activiteiten. Verandering legt misschien iets bloot wat eerder onzichtbaar was. 

Oefening – triple loop 

  

Neem een concrete werk-activiteit in gedachten (bijvoorbeeld een gesprek, of het maken van een plan van aanpak). En stel jezelf dan de volgende vragen: 

1) Met welk doel doe ik deze activiteit? Wat is het beoogde resultaat? 

2) Doe ik de dingen die bij deze activiteit horen, wel goed? 

3) Doe ik wel de goede dingen, binnen deze activiteit, zodat ik het beoogde resultaat haal? 

4) Waarom doe ik eigenlijk de dingen die ik doe?


Share by: